Naukowcy odkryli pierwszy przykład genu, który występuje tylko u jednej płci – u mężczyzn i zapewnia ochronę przed nowotworami, w tym agresywną postacią białaczki.

Gen ten znajduje się tylko na chromosomie Y. Do dnia dzisiejszego uważano, że zawiera on jedynie informację genetyczną. Bardzo prawdopodobne jest jednak, że zapewnia on także dodatkową ochronę przed ostrą białaczką szpikową (AML). Naukowcy zajmujący się rozwojem w Wellcome Sanger Institute i University of Cambridge powiedzieli, że zmienił się sposób postrzegania chromosomu Y.

Każdego roku u około 2600 osób w Wielkiej Brytanii diagnozuje się AML, agresywnego raka krwi, który rozwija się w komórkach szpiku kostnego i prowadzi do zagrażających życiu infekcji i krwawień. Niestety, główne metody leczenia choroby nie zmieniły się od dziesięcioleci, a zaledwie 20 procent pacjentów, przeżywa pięć lat od momentu postawieniu diagnozy.

Kobiety mają dwa chromosomy X, podczas gdy mężczyźni mają jeden chromosom X i jeden Y. Chromosomy X i Y składają się z wielu różnych genów, ale niewielka liczba genów, w tym UTY, występuje tylko na chromosomie Y.

Zespół naukowców zbadał gen UTX chromosomu X zarówno w komórkach ludzkich i myszach. Chcieli oni spróbować dokładniej zrozumieć jego rolę w ochronie przed ostrą białaczką szpikową. Odkryli, że utrata UTX, która może wystąpić w przypadku mutacji w wielu nowotworach, przyspiesza rozwój AML. Wynika to z tego, że zdrowy gen pełni kluczową funkcję w koordynowaniu białek komórkowych i ekspresji genów. Naukowcy odkryli również, że UTY czyli spokrewniony gen na chromosomie Y, chronił samce myszy, którym brakowało UTX.

Główny autor, dr Małgorzata Gozdecka z Wellcome Sanger Institute, powiedziała: "Wcześniej sugerowano, że jedyną funkcją chromosomu Y jest tworzenie męskich cech płciowych, ale nasze wyniki wskazują, że chromosom Y może również chronić przed AML i innymi nowotworami. "
Profesor Brian Hunt, z University of Cambridge – hematolog, konsultant w szpitalu uniwersyteckim w Cambridge NHS Trust, powiedział: "Wiadomo, że mężczyźni często tracą chromosom Y. Nasze badanie wzmacnia argument, że utrata chromosomu Y może zwiększać ryzyko zachorowania na raka.

Dr Alasdair Rankin, dyrektor badań w organizacji charytatywnej Bloodwise, powiedział: "Wskaźniki przeżycia w przypadku AML pozostają tragicznie niskie. Obecne metody leczenia obejmujące intensywną chemioterapię, często w połączeniu z przeszczepem komórek macierzystych, pozwalają wyleczyć tylko niewielką część pacjentów.”

„Przeprowadzane  badania pomagają zbudować pełniejszy obraz tego, dlaczego i w jaki sposób rozwija się ta wysoce agresywna białaczka. Zrozumienie tego procesu jest kluczem do opracowania leków ukierunkowanych na AML, które  pozwolą nam odejść od jakże wyczerpujących i często nieskutecznych metod opartych na chemioterapii. "

źródło: https://www.independent.co.uk