Wszyscy chcemy, aby nasze dzieci i młodzież miały szanse na pełny i harmonijny rozwój. Dziecko odstresowane to dziecko spokojne, skoncentrowane i radosne. Dzieci wolne od stresu – temat konferencji zorganizowanej przez Fundacje Kraina Inspiracji, we współpracy z Dolnośląską Szkołą Wyższą we Wrocławiu. Zostaliśmy zaproszeni i cieszymy się, że mogliśmy brać udział w tym niezwykłym wydarzeniu! Przywieźliśmy nie tylko mnóstwo dobrej energii, ale także ciekawe informacje dla Was rodziców.

Trochę faktów (dane sprzed pandemii)

• 8 tysięcy dzieci w Polsce leczy się na depresję (NFZ, 2014 r.) a przewiduje się, że te statystyki niestety będą rosły. A ile dzieciaków nie jest zdiagnozowanych?
• Choroba ta jak i u dorosłych wiąże się z obniżonym nastrojem, zaburzeniami koncentracji oraz trudnościami z zapamiętywaniem.
• Stres wpływa negatywnie na mózg. Komórki mózgowe dużo szybciej ulegają procesowi starzenia.
• U dzieci grających w gry komputerowe i przebywające w świecie wirtualnym obserwuje się podwyższony poziom stresu, odizolowanie od świata realnego, zmniejszoną koncentrację, podwyższoną nerwowość, drażliwość.

Ilość bodźców, oczekiwań, czy wymagań ze strony świata przerasta dzieci. Mając pod swymi skrzydłami małe dziecko staramy się jeszcze być wyczuleni na sygnały płynące od niego. Niestety, wraz z bezlitosnym upływem czasu zaczynamy być głusi na potrzeby małych podopiecznych, zapominając o tym, że ich samopoczucie jest zależne od otoczenia i płynących z niego bodźców. Bodźców, które są coraz częściej negatywne. Obserwując najbliższe otoczenie, dostrzegamy grupę, której kręgi poszerzają się w zastraszającym tempie. To dzieci, które nie radzą sobie z przytłaczającym ich stresem. Dzieci, u których występują już zaburzenia zachowania, jedzenia i snu, kłopoty z nauką, wycofanie, okaleczanie się, stany depresyjne, problemy z koncentracją i pamięcią, tiki, stany lękowe i wiele innych. Posiłkując się również własnymi, nierzadko negatywnymi doświadczeniami ze stresem wiemy, że umiejętność radzenia sobie z nim jest kluczowa dla zdrowia i szczęśliwego życia.

„Stres nie jest potrzebnym, ani korzystnym elementem wychowywania. Długotrwały wpływ porażonego nim układu nerwowego niezwykle silnie zaburza fizjologię, stabilność emocjonalną i funkcję poznawczą”
Sh. Davidow

To  właśnie na nas, dorosłych, spoczywa odpowiedzialność za tych najmłodszych i to my powinniśmy zrobić, wszystko, aby przyszłe pokolenia potrafiły radzić sobie ze stresem i miały szansę na zdrowy, harmonijny rozwój oraz szczęśliwe dzieciństwo, a później dalsze życie. W szkole nasze dzieci zdobywają wiedzę, ale to od nas rodziców uczą się mądrości życiowej.  Można to ugryźć jednym zadaniem:

Szczęśliwy rodzic to szczęśliwe dziecko.

Jak mówiła Dagmara Skalska nie mamy wpływu na to co do nas wpływa, na to co przynosi życie, ale mamy wpływ na to jak sobie z tym radzimy, co myślimy, co czujemy, jakie mamy podejście. To nasze podejdzie, ten nasz intymny wewnętrzny świat jest generatorem naszego szczęścia. Wszyscy prelegenci byli zgodni co do tego, że nasze szczęście i optymizm udziela się dzieciom. One często powielają nas schemat myślowy. Dlatego jak podkreślał Wojciech Eichelberger autor i współautor wielu popularnych książek z pogranicza psychologii, antropologii i duchowości kluczowym jest nauczenie dziecka radzenia sobie ze stresem.

Jak to zrobić?

Krok 1: Określcie źródło stresu
Nie możesz bagatelizować problemów dziecka, nawet jeśli wydają się tobie błahe. Podejdź do nich poważnie. Zdarza się, że nazwanie przyczyny już przynosi ulgę i obniża napięcie. Jeżeli jednak tak się nie dzieje – identyfikacja źródła stresu jest podstawą do podjęcia dalszych kroków.

Krok 2: Zastanówcie się wspólnie z dzieckiem nad rozwiązaniem problemu
Stres u dzieci pojawia się najczęściej jeśli nie potrafią znaleźć rozwiązania danego problemu lub rozwiązanie wydaje im się trudne i przerastające ich możliwości. Wiele dzieci zamiast stawiać czoła problemom po prostu liczy na to, że one znikną wraz z upływającym czasem. Ale zamiast tego małe problemy przeobrażają się w większe komplikacje, gdyż w porę nie zostały rozwiązane. Naucz dziecko analizować sytuację oraz możliwości wyjścia z niej. Obowiązkiem rodzica jest okazywanie dziecku wsparcia w procesie radzenia sobie z problemem.

Krok 3: Naucz dziecko myśleć realnie
Dzieci i młodzież mają tendencję do wyolbrzymiania problemów. Wydaje im się, iż dana sytuacja wygląda gorzej niż jest to w rzeczywistości. Pomóż dziecku podejść do problemu w sposób realistyczny: omów jego rzeczywisty stan, zastanówcie się nad ewentualnymi konsekwencjami, pomyślcie nad rozwiązaniami, a także porozmawiajcie o emocjach towarzyszącym dziecku i wszystkim osobom uwikłanym w dany problem. Powtarzaj dziecku, że zawsze jest wyjście nawet z najbardziej skomplikowanej sytuacji. Nie oceniaj emocji, które towarzyszą dziecku w sytuacji stresowej. Najważniejsze są słowa wsparcia oraz gotowość do wysłuchania dziecka oraz do rozmowy. Zachęcaj dziecko do wewnętrznych przemyśleń. To co przychodzi na myśl twojemu dziecku opiera się na twoich słowach. Pamiętaj, aby mówić o dziecku w życzliwie.

Krok 4: Naucz dziecko sposobów na rozładowanie stresu
Dziecko nie potrafi stawić czoła sytuacjom stresującym w sposób zdrowy. Dlatego koniecznym jest nauczenie dziecka identyfikowania i nazywania emocji. Jednymi z bardzo stresujących sytuacji w życiu dziecka są kłótnie z rodzicami, rodzeństwem, kolegami, a nawet nauczycielami. Krzyki, płacz, agresja, niezdrowy wybuch emocji – to zachowania mocno obciążające organizm. Aby zacząć je kontrolować warto nauczyć dziecko sztuki rozmawiania, mówienia o swoich emocjach, a także asertywności w stosunku do sytuacji konfliktowych. Dobrze jest również podać dziecku kilka sposobów na radzenie sobie z trudnymi odczuciami i na rozładowywanie nerwów.

Krok 5: Dawaj dziecku dobry przykład radzenia sobie ze stresem
Jesteś najważniejszym wzorem dla dziecka. Świadomie, czy też nie, dziecko koduje zachowania występujące w domu rodzinnym. To, w jaki sposób Ty radzisz sobie ze stresem będzie bazą dla zachowań dziecka. Pracuj więc nad swoim zachowaniem równowagi i harmonii. Na to nigdy nie jest za późno.

Krok 6: Prowadź zdrowy styl życia
Zdrowy styl życia ma wielki wpływ na naszą psychikę i utrzymanie organizmu w dobrej formie. Zbilansowana dieta, ćwiczenia fizyczne oraz odpowiednia ilość snu stanowią podstawę do zwiększenia odporności na czynniki stresujące. Ogranicz cukier w diecie dziecka i koniecznie zapewnij mu ruch. Idzie po przedszkolu, szkole na rower, biegajcie lub pływajcie. Każda forma ruchu będzie zbawienne. Dopiero po takim wysiłku organizm może się zregenerować i właściwie funkcjonować.

Dzieci bardziej niż naszych pieniędzy, potrzebują naszego czasu i uwagi. Wspólne, aktywne spędzanie czasu jest doskonałym sposobem na budowanie relacji. Nie zapominajmy też o przytulaniu, które daje moc. Okazujmy sobie czułości, życzliwości i przede wszystkim, uczmy się szczerze ze sobą rozmawiać. Postaraj się poświęcić przynajmniej 30 min. dziennie tylko dla dziecka. Jeśli będzie czuło się ważne i kochane, na pewno wyrośnie na odpornego na stres dorosłego człowieka. I pamiętaj: