Od czego zależy wysokość alimentów na dziecko?
Naturalne jest, ze wraz z wiekiem dziecka rosną również jego potrzeby. Sytuacja taka również ma miejsce gdy np. pogorszy się jego stan zdrowia. Poza tym kwota alimentów od lat pozostaje często niezmienna, a zobowiązany do ich wypłacania dobrowolnie nie płaci więcej. Zobowiąże go do tego sąd, jeśli w sposób wystarczający uargumentujemy wzrost uzasadnionych potrzeb dziecka uprawnionego do świadczenia. Dodatkową przesłanką do wystąpienia z pozwem o podwyższenie alimentów może być wzrost możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego.
Od czego zależy wysokość alimentów?
Granice świadczeń alimentacyjnych są wyznaczone z jednej strony przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego, a z drugiej przez zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego. Inaczej mówiąc od tego ile potrzebuje dziecko i ile jest w stanie zarobić rodzic, który ma alimenty płacić.
Przesłanki te pozostają we wzajemnej zależności i obie na siebie oddziałowują, w szczególności przy ustaleniu wysokości świadczeń alimentacyjnych przez sąd. Nie ma pojęcia przeciętnej kwoty alimentów na dziecko w zależności np. od jego wieku. Sądy zasądzają alimenty w różnych kwotach np. po 200 zł, po 500 zł, po 1500 zł i więcej. W pozwie należy jednak wskazać konkretną kwotę. A żeby to zrobić, przed wystąpieniem o alimenty, trzeba dokładnie przeanalizować, wyliczyć i częściowo udokumentować środki potrzebne na miesięczne utrzymanie dziecka i zaspokojenie jego potrzeb. Wyliczenie może zawierać koszty edukacji, zajęć dodatkowych, wyżywienia, środków czystości i higieny, ubrań, ewentualnego leczenia, dojazdów i inne związane np. z hobby dziecka czy wyjazdami wakacyjnymi. Różnie dla każdego.
Drugi aspekt: możliwości zarobkowe rodzica. Nie bez kozery mowa tu o możliwościach, a nie rzeczywistych zarobkach. To przecież nie to samo. Bierzemy pod uwagę to ile jest w stanie zarobić osoba o danym wykształceniu, umiejętnościach, doświadczeniu i stanie zdrowia. Sąd bada ponadto stan majątkowy zobowiązanego rodzica i ewentualne z niego zyski np. z najmu, dzierżawy. Poza wynagrodzeniem za pracę brane pod uwagę są również inne świadczenia tj. premie, nagrody jubileuszowe itd. Rodzic nie może uchylić się więc od alimentacji wykazując, że nie uzyskuje dochodu, bo jak wspomnieliśmy brane są pod uwagę jego możliwości zarobkowe.
źródło zdjęcie: www.dziennik.pl
Alimenty na dziecko
Obowiązek alimentacyjny w Polsce reguluje ustawa Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U.2015.2082) oraz jej akty wykonawcze. Przesłankami obowiązku alimentacyjnego na rzecz dziecka są: niesamodzielność dziecka oraz możliwości zarobkowe rodziców.
Z treści obowiązku alimentacyjnego określonego w art. 128 niniejszej ustawy wynika, że obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Należy przez to rozumieć, że obowiązek świadczenia na dziecko ciąży nie tylko na rodzicach, a może spoczywać także na dziadkach dziecka. Dziadek i babcia mogą być zobowiązani do alimentacji w sytuacji, gdy rodzic nie jest w stanie uczynić zadość swemu obowiązkowi, a także gdy uzyskanie od rodzica na czas, potrzebnych dziecku środków utrzymania jest niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami. Przyczyny te należy wskazać w pozwie i nie jest tu konieczne przedstawianie dowodów o bezskuteczności egzekucji. Obowiązek alimentacyjny dziadków wygasa z chwilą, gdy dziecko zostaje adoptowane. Co do rodzeństwa ustawodawca ma na myśli rodzeństwo dziecka. W żadnym wypadku nie chodzi tu o rodzeństwo zobowiązanego rodzica (tj. wujku lub cioci dziecka). Obowiązek taki może powstać w sytuacji gdy rodzice dziecka zmarli i pozostaje mu samodzielne rodzeństwo.
Nie mniej jednak w pierwszej kolejności to rodzice mają obowiązek świadczenia na dziecko.
I tym się bliżej zajmiemy. Art. 133. § 1 stanowi, iż rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.
Oznacza to, że na rodzicach ciąży obowiązek alimentacyjny nawet wobec dziecka pełnoletniego, które nie jest jeszcze w stanie samodzielnie się utrzymać. Granica wiekowa nie została ściśle określona. Obowiązek alimentacyjny nie wygasa więc automatycznie, a zależy od konkretnych okoliczności. Zdaniem Sądu Najwyższego jest to sytuacja, w której pełnoletnie dziecko poświęca cały swój czas na dalsze swoje kształcenie, uczy się zawodu i nie może podjąć pracy celem swego utrzymania. To dalsze kształcenie nie może jednak przybierać cech pozorności tzn. że dorosłe dziecko nie może co roku zmieniać kierunków kształcenia, jak również nie może powtarzać klas czy lat studiów. Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka istnieje także, gdy dziecko zakończyło edukację, a nie ma środków utrzymania. Wówczas roszczenie alimentacyjne pełnoletniego dziecka jest uzasadnione tylko sytuacją niedostatku.
Obowiązku alimentacyjnego nie można się zrzec, jest on ściśle związany z osobą uprawnionego.
Wyjątek stanowi dziecko niepełnosprawne, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Może ono żądać alimentów od rodziców przez nieograniczony czas.
Kiedy rodzice mogą uchylić się od obowiązku alimentacyjnego względem pełnoletnich dzieci?
Otóż nowelizacja Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z dnia 13 czerwca 2009 r. wprowadziła możliwość uchylenia się od obowiązku alimentacyjnego przez rodziców względem dziecka pełnoletniego, jeżeli jest on połączony z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się, a także jeżeli żądanie alimentów jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. To oznacza, że rodzice powinni zapewnić dziecku utrzymanie na takiej stopie życiowej na jakiej sami żyją.
Regulacje powyższe nie dotyczą obowiązku rodziców względem ich małoletniego dziecka.
Wniosek o podwyższenie alimentów
Procedura postępowania przy chęci podwyższenia alimentów na dziecko jest dokładnie taka jak przy pierwotnym zasądzeniu alimentów przez sąd. W tym celu trzeba również wystąpić do sądu rodzinnego z pozwem o podwyższenie alimentów. Pozew ten jest zwolniony od opłat sądowych, a jego wzór załączamy