Kobiety, które zachodzą w pierwszą ciążę, mogą być zaskoczone pytaniami w stylu: „Czy byłaś już na becie?” albo „sprawdzasz, czy beta dobrze przyrasta?”. Czym jest w ogóle „beta”? O co chodzi z tym przyrostem i co jeszcze musisz wiedzieć o tym najważniejszym, ciążowym hormonie?

„Beta”, czyli gonadotropina kosmówkowa

W potocznej mowie nazywana jest „betą”, ale tak naprawdę chodzi o beta hCG, czyli o gonadotropinę kosmówkową. To hormon, który wydzielany jest w ciąży już od momentu zapłodnienia i który bardzo dużo mówi specjalistom o tym, czy ciąża rozwija się prawidłowo.

Jak sprawdzić poziom beta hCG?

Najzwyklejsze testy ciążowe, te dostępne w aptekach czy marketach, sprawdzają poziom właśnie gonadotropiny kosmówkowej. W zależności od tego, jak niskie poziomy hormonu „wychwytuje” dany test, mówi się o jego wysokiej lub niskiej czułości. Tak naprawdę jednak każdy test, który przeprowadzony jest po terminie spodziewanej miesiączki, jest w stanie ją potwierdzić lub wykluczyć z dużym prawdopodobieństwem.

Należy tutaj dodać, że o wiele dokładniejszym badaniem na obecność hormonu jest badanie laboratoryjne – z krwi. Kosztuje ono około 30 złotych, ale w zamian otrzymujemy informację, która nie pozostawia miejsca na żadne wątpliwości.

Jak odczytać wyniki bety hCG i co to jest prawidłowy przyrost?

O ciąży mówimy wtedy, gdy wartość beta hCG wzrasta powyżej 5mlU/ml. Nie każda kobieta o tym wie – czasem wynik 3mlU/ml staje się zatem powodem do rozbudzenia nadziei albo skutkuje paniką. Zupełnie niepotrzebnie – dopiero, gdy wartość wzrasta powyżej 5-ciu, możemy przypuszczać, że rzeczywiście doszło do zapłodnienia.

Warto jednocześnie wiedzieć, że sama wyjściowa wartość to nie wszystko. W trakcie pierwszych tygodni prawidłowo rozwijającej się ciąży poziom beta hCG podwaja się co 48-72 mlU/ml. Jeśli tak się nie dzieje lub – co gorsza, „beta” spada, istnieje duże prawdopodobieństwo, że dojdzie do poronienia.

Jeśli chcesz sprawdzić, czy jesteś w ciąży, lub ocenić jej zaawansowanie na podstawie badania beta hCG, poniżej znajdziesz normy dla poszczególnych tygodni:

• 3. tydzień – 5 – 50 mIU/ml
• 4. tydzień – 5 – 426 mIU/ml
• 5. tydzień – 18 – 7,340 mIU/ml
• 6. tydzień – 1,080 – 56,500 mIU/ml
• 7. – 8. tydzień – 7, 650 – 229,000 mIU/ml
• 9. – 12. tydzień  – 25,700 – 288,000 mIU/ml
• 13. – 16. tydzień – 13,300 – 254,000 mIU/ml
• 17. – 24. tydzień – 4,060 – 165,400 mIU/ml
• 25. – 40. tydzień – 3,640 – 117,000 mIU/ml

Jak widać, rozpiętości są dość spore. Dlatego – aby upewnić się, że wszystko jest ok, warto wykonać drugie badanie po 48-72 godzinach.

Uwaga! Największe stężenie hormonu wypada miedzy 12 a 13 tygodniem ciąży. Spadek poziomu hormonu po tym okresie jest normą, nie powodem do niepokoju!

Pamiętaj także, że mówiąc o przyroście „bety”, istotne jest słowo „około”. Nie martw się, jeśli przyrost nie będzie dokładnie dwukrotnie wyższy.

Jak NIE odczytywać poziomu beta hCG?

Niektóre kobiety wpadają na pomysł kontrolowania przyrostu beta hCG za pomocą… testów ciążowych. Przyjmuje się wówczas, że jeśli na teście linia świadcząca o ciąży jest ciemniejsza, niż na tym przeprowadzonym dwa dni wcześniej, to wszystko jest w porządku. Me jednak bardzo odradzamy tego typu praktyki. Różne testy ciążowe mogą zupełnie inaczej wskazywać poziom beta hCG – przy stężeniu 100mlU/ml jeden test wskaże bladą kreskę, inny – bordową. Takie „kontrolowanie” bety może tylko poskutkować zbędnymi nerwami i stresem.

Beta hCG – ciekawostka

Beta hCG jest nie tylko hormonem ciążowym, ale i markerem nowotworowym – w pewnym sensie możemy za jego pomocą skontrolować własne zdrowie. Podwyższone stężenie stwierdza się u kobiet i mężczyzn chorujących na nowotwór jąder, jajników, płuc, pęcherza, jelit czy macicy. Bardzo wysoki poziom beta hCG występuje także w przypadku chorób trofoblastu.