Od roku 2011 każda ciężarna ma prawo przygotować – wraz z lekarzem prowadzącym ciążę bądź położną, plan swojego porodu. Statystycznie z tej możliwości korzysta tylko co druga przyszła mama, co jest wielką stratą – plan porodu to świetnie narzędzie, umożliwiające personelowi szpitala respektowanie oczekiwań rodzącej. Jeśli zatem jesteś w ciąży, skorzystaj z tego udogodnienia i koniecznie przygotuj swój plan na dobry poród.

Co to jest plan porodu?

Plan porodu to nic innego, jak pisemne zestawienie wszystkich porodowych oczekiwań i preferencji przyszłej matki. Dotyczą one towarzystwa osób trzecich, zabiegów czy np. pozycji.

Plan porodu warto przygotować już w siódmym bądź ósmym miesiącu, choć oczywiście można zrobić to także jeszcze wcześniej. Jego napisanie nie jest trudne, a może wiele ułatwić – zarówno samej rodzącej, jak i personelowi szpitala. Czasami w przygotowaniu plany pomaga szkoła rodzenia.

Plan porodu – etapy działania

Stworzenie planu porodu to nie zapisanie jednej kartki, ale kilkuetapowy proces. Pomożemy ci przez niego przejść.

1. Zastanów się, czego oczekujesz.

W dogodnej chwili zastanów się dokładnie, jak wygląda twój wymarzony poród. Rozważ kwestie korzystania ze znieczulenia (możesz poczytać różne opinie w sieci, aczkolwiek miej na nie „poprawkę” – nie wszystkie internetowe opisy doświadczeń są prawdziwe). Pomyśl o tym, czy chciałabyś rodzić z osobą towarzyszącą, a jeśli tak – to kto ma to być. Weź pod uwagę możliwość porodu w wodzie czy swoją aktywność. Może chciałabyś urodzić w pozycji kucającej?

2. Przedyskutuj swoje oczekiwania i preferencje porodu z lekarzem lub położną.

To bardzo ważne! Słowa specjalisty mogą zmienić twoje spojrzenie na pewne sprawy. Może się na przykład okazać, że lekarz nie zaleca ochrony krocza za wszelką cenę albo położna odradza wybraną przez ciebie pozycję. To osoby doświadczone, wielokrotnie biorące udział w porodach – korzystaj z ich porad i uważnie słuchaj wskazówek.

Szczególnie cenne będą porady doświadczonej położnej. Jeśli wcześniej ją opłaciłaś, na pewno pomoże ci w stworzeniu planu i dorzuci swoje uwagi. Jeśli jednak nie chcesz korzystać z takiej pomocy, wykup godzinę konsultacji i wspólnie omówcie wybrane aspekty porodu.

3. Stwórz plan porodu.

Dokładniejsze wskazówki znajdziesz poniżej.

4. Zestaw swój plan z możliwościami wybranego szpitala.

To, że zapisałaś w planie, że chcesz rodzić w wodzie, nie oznacza, że szpital musi ci to zagwarantować – może się okazać, że w danej placówce nie ma takiej możliwości i sprzętu.

Najlepsze, co możesz zrobić, to wydrukowanie gotowego planu w kilku kopiach, a następnie podpisanie każdej z nich nazwą szpitala. Potem obdzwoń placówki i plusami/minusami zaznaczaj na kopiach, co w danym szpitalu jest możliwe, a co nie. Idealne dla ciebie miejsce do rodzenia (czyli to mające najwięcej plusików) szybko się wyłoni.

5. Podejmij decyzję.

Wiedząc, w którym szpitalu chcesz rodzić, przygotuj na przykład najszybszą trasę, uwzględniając korki.

Plan porodu – jak go przygotować?

Oto, co powinien zawierać ten ważny dla ciebie i dla personelu szpitala dokument.

1. Twoje dane.
2. Dane lekarza prowadzącego ciążę.
3. Dane osoby, która będzie ci towarzyszyć bądź adnotacja, że nie życzysz sobie osoby towarzyszącej przy porodzie. Ewentualnie możesz też wskazać, przy których zabiegach bliska ci osoba nie może być obecna (np. kulminacyjny moment porodu).
4. Zabiegi okołoporodowe. Zapisz, czy chciałabyś, aby przed porodem wykonano ci lewatywę oraz golenie krocza. Zanotuj także, czy życzysz sobie, aby pęcherz płodowy został przebity, czy chcesz, aby podano ci oksytocynę, czy zgadasz się na masaż szyjki macicy, nacięcie krocza oraz – w razie potrzeby, zastosowanie kleszczy czy próżnociągu.
5. Znieczulenie do porodu. Musisz zapisać informację, czy chciałabyś skorzystać ze znieczulenia zewnątrzoponowego albo na przykład gazu rozluźniającego.
6. Dodatkowe kwestie – musisz zanotować, czy chciałabyś brać prysznic w trakcie porodu, czy planujesz korzystać z piłki i drabinek oraz czy wolałabyś urodzić dziecko w wodzie.
7. Pozycje porodowe. W planie porodu powinnaś umieścić informację, czy chcesz rodzić w pozycji kucającej (pamiętaj jednak, że wiele szpitali nie praktykuje takiej pozycji) czy może klasycznej, na fotelu położniczym. Jeśli zależy ci na tym, aby rodzić aktywnie – swobodnie poruszać się w II fazie porodu, to także powinnaś o tym wspomnieć.
8. Przecinanie pępowiny i pobranie krwi pępowinowej. Kto ma to zrobić – ojciec dziecka czy może personel szpitala? W niektórych szpitalach wykluczony jest udział osób trzecich, ale być może w wybranej przez ciebie placówce jest taka możliwość. Zadeklaruj również chęć (lub jej brak) pobrania krwi pępowinowej.
9. Chwile po porodzie. Tutaj musisz zapisać, czy chciałabyś karmić piersią od razu po porodzie albo na przykład to, w czyje ubranka ma zostać ubrane dziecko – twoje czy szpitala.

Czy szpital musi respektować plan porodu?

Plan porodu jest przydatny, o ile przebieg całej procedury nie jest zakłócony. Jeśli stanie się inaczej i pojawią się porodowe komplikacje, personel szpitala nie ma obowiązku zwracać uwagi na plan, a nawet nie powinien tego robić – wówczas priorytetem jest zdrowie twojego dziecka oraz twoje.